Далай аварга Г.Өсөхбаярын эгчийн 99-96 УБЗ дугаартай машин айлын байшин дайрчээ

Өнгөрсөн  амралтын өдөр буюу бям­баас нямд шилжих шө­нийн үүрээр сог­туу жолооч Ланд крузер УБЗ 99-96 дугаартай  машинтайгаа Сэл­бийн гүүрэн дээрээс “нисч” замын нөгөө талын гудамж­ны үзүүрийн ха­шаа­ны айлын /Сүхбаатар дүүр­гийн нэгдү­гээр хороо Ойн-3-199 тоотод оршин суух иргэн Г.Бая­раа­гийн хувийн эзэмшлийн байшингийн/ ханыг цөмлөжээ. Ос­лын ул­маас хүний амь нас эрсдээгүй ч өв­лийн хүйтэн эхэлж байгаа энэ өдрүү­дэд нэгэн залуу гэр бүл орох орон, оочих аягагүй болоод байна. Уг хэр­гийг Д.Очирбат гэгч согтуугаар  хүний машин унаж яваад үйлдсэн гэнэ. Даш­рамд дурдахад, Сэлбийн гүүр одоо­гоор ашиглалтад ороогүй байгаа бөгөөд түүгээр машин явах ямар ч бо­ломж­гүй байгаа аж. Сэлбэ гол айл хоёрын хооронд 27 метр зайтай агаад энэ хооронд машин нисэв үү гэлтэй ямар ч машины мөр байсангүй.

Энэхүү машин нь Далай аварга Г.Өсөхбаяр аваргын эгч Г.Наранчимэгийн машин бөгөөд осол болох үед  өөр хүн барьж явсан гэнэ.

Ослын газар дээр манай сур­валж­­лах хэсэг өглөөний 09.30 цагт очиход гэ­рийн эзэд хариугүй ну­­рах гэж буй байшин­гийнхаа ханыг мод түшүүлэн тог­тоочихсон,  гэ­рийн­­хээ тавилгын арай бүтэн гэснийг нь зөөж байсан юм. Гэрийн эзэн Г.Баяраа, гэргий М.Янжиндулам нар­тай уул­заж, зарим зүйлийг тодрууллаа.

-Осол яг хэдийд болсон бэ.  Машины дугүй унтлагын орон дээр чинь гараад ирчихсэн байна шүү дээ. Орон дээр хүн унтаагүй байсан юм уу?

-Эхнэр бид хоёр шөнө дунд өнгөр­төл зурагт үзэж байгаад унтсан. Дөн­гөж унтаад удаагүй шахам байтал байшингийн гадна нэг хүнд юм пир пар дуугарч юу болов гээд өндийхийн завгүй ма­най байшингийн хана цө­мөрч машины урд хамар ороод ирсэн. Би түрүүлж сэрсэн байсан тулдаа эхнэр хүүхэд хоёроо орноос нь татаж чадсан. Тэгээгүй бол эхнэр, охин  хоёр минь  машинд дарагдаж сүйд болох­гүй юу. Аз болж тэр хоёр маань  унта­хын­хаа өмнө  зурагт үзэх гээд орны­хоо хөл рүү харж унтсан тулдаа л амьд гарцгаалаа. Та бүхэн сая харлаа шүү дээ,  машины хоёр дугуй унтла­гын өргөн орны тал дээр гарчихсан байгаа биз. Манай хоёр жижигхэн биетэй, дээр нь эхнэр  цочихдоо хөлөө атийсан юм шиг байгаа юм.  Би нөгөө орон дээр хүүтэйгээ унтаж байсан. Бид дөрөв голдуу энэ өргөн орон дээрээ унтацгаадаг. Осол болсон ч хамгийн гол нь эсэн мэнд гарцгаалаа.  Манай энэ хашаа өлзийгөө өгсөн газар. Бидний эцэг эхийн амьдарч бай­сан хашаа, лав гуч гарин жил болж байгаа байх.  Би аавынхаа голомтыг авч яваа­гийн хувьд аавынхаа бай­шин­­тай залгуулаад байшин барьж амьд­раад долоон жил болж байна. Тэгтэл согтуу жолоочийн хар гай­гаар орох оронгүй болчихлоо.

-Эхнэр охин хоёрын чинь бие гайгүй юу.  Эмнэлэгт үзүүлэв үү?

-Өглөө шоконд орсон байсан бо­лоод тэр үү, эхнэр маань юм хэлэхгүй байс­ан. Саянаас толгой нь өвдөөд, дотор муухайраад гээд байна. Унт­лагын ор ханан пийшин дагуу байсан учраас хана цөмрөх үед пийшин нурж, унтаж байсан охин маань тоосгонд дарагдсан. Халуун үнс хөө, пур­гиад юу ч хараг­дахгүй, охиныхоо уйлах дуунаар ба­раг­­цаалж тоос­гоны доороос татаж гар­гаж авсан. Хүүх­дүүдээ хадмууд дээ­рээ орхиод наашаа гарсан. Юмаа эмх­лүүлэхгүй бол “чоно бо­роо­ноор” гэгчээр хулгайч нар далим­дуулчих­на шүү дээ. Үдээс хойшдоо эмнэл­гээр явахаас.

-Жолооч нь согтуу гэдгийг та яаж мэдэв?

-Машинаасаа ч бууж чадахгүй байсныг бодоход бүр ухаангүй болт­лоо согтсон юм шиг байна лээ.  Цагдаа нарыг ирэхэд амнаас нь архи сэн­гэнэж байсан.

-Жолооч нь тэгээд юу гэж байх юм?

-Миний машин биш, найзынхаа машиныг гуйгаад унаж явсан гэж  цагдаад мэдүүлж байна лээ. Тэгсэн чинь машины эзэн Баянжаргал гэгч залуу ирээд “Би энэ жолоочийг таних­гүй” гэсэн. Энэ машин Баян­жаргалын нэр дээр ч биш, Энх-Амгалан гэх эмэгтэйн нэр дээр бүртгэлтэй болохыг цагдаа нар хэлж өгсөн. Юу болоод байгааг мэдэх юм алга.  Хэн ч таних­гүй хүнд машинаа өгч явуулахгүй шүү дээ. Бас нэг анхаарал татсан зүйл гэвэл, жолоочийг ЗЦГ-руу аваад явсны дараахан эргүүлийн цагдаа машины дугаарыг аваад явчихсан. Бид ма­шины дугаарыг өгөхгүй гэж зүтгэж үзсэн ч нэмэр болоогүй. Харьяаллын бус Баянзүрх дүүр­гийн замын цагдаагийн хоёр ажил­тан ирж баахан тойрч эргэлдэж байснаа дугаарыг нь аваад явсан. Тэгээд удахгүй ирж машиныг нь гаргаж авна аа гээд явцгаасан, алга л байна. Машиныг татаж гаргахыг хүлээлгүй байшин маань нурж унах бололтой.

-Машины эзэн юу гэж байх юм?

 -Өө, тэр нөхөр их амархан юм ярьсан. Өнөөдөр гэхэд л элс хайр­га авчираад байшин ба­риад өгчих ухааны юм ярьж байна лээ. /Биднийг ийн ярьж байх хооронд байшингийн урд хана нурж унасан. Азаар бай­шингийн нуранги дотор зогсч байсан бүх хүн гадаа гар­чихсан байсан юм/

-Танайх яг гүүрний эсрэг талд юм байна шүү дээ. Ос­лын тэмдэг энэ тэр гүүрний хавьд алга. Гүүр барьж эхэл­сэн­тэй холбогдуу­лаад орчны аюул­гүй байдлыг хангах үүд­нээс танайхыг нүү барь гээгүй юу?  

-Гүүр барьж эхлэх болсонтой холбогдуулан энэ хавийн газ­рыг газарт оруулсан л даа, уг нь. Манайх миний мэдэхийн энд гучин жил болж бай­гаа айл. Эцэг өвгө­дийн минь гал голомт. Тэр утгаараа нүү гэсэн зоргоор нь нүүж чадаа­гүй. Нө­гөө утгаараа бол энэ газар бидний өмч. Тиймээс улс би­дэнд нөхөн олговор өгөөд, газар зааж өгөх учиртай биз дээ. Тэгтэл дүүр­гээс үг сүггүй нүү л гээд байсан. Бидний зүгээс нүүхгүй гээгүй. Гагцхүү газрыг минь аваад оронд нь хоёр өрөө байр өгчих л гэж хүссэн. Асуудал нааштайгаар ший­дэг­­дэх байх гэж хүлээж байтал ийм зүйл болчихлоо.

-Дуудлага өгснөөс хойш хэр удаж аврах ангийнхан ирэв?

-Аврах ангийнхан ирээгүй ээ, дуудлага өгснөөс хойш ар­ваад минутын дараа ЗЦГ-ын жижүүрийн ажилтнууд, түргэн тусламж л ирсэн. Шөнө 105 чинь дуудлага хүлээж авдаггүй юм биш үү.

Уг болсон хэргийн талаар Замын цагдаагийн газрын ерөн­хий зохицуулагч,  цагдаагийн ахмад Т.Амгаланбаатараас да­раах тодруулгыг авлаа.

-Өнгөрсөн шөнө нэг айл орон гэргүй болсон хэрэг гар­лаа. Дээрх хэргийг үйлдсэн жолооч ослын үед архи хэт­рүүл­эн хэрэглэсэн  нь тог­тоогдсон уу?

-Түүний сог­тол­­­тын байдлыг тогтооход  1,50 хувьтай гарсан.  Энэ нь осол гаргах гол шалтгаан гэж үзэж байгаа.

-Хууль ёсоор бол хэргийг үйлд­сэн жолоочид  эрүүгийн хэ­рэг үүсгэж,  түр саатуулж байх ёс­­той байх. Гэтэл тэр хүн сул чөлөөтэй яваад байна гэж хохи­рог­чид гом­дол мэдүүлээд бай­на?

-Нэгдүгээрт,  тэр хүн нө­гөө талд эрүү үүсгэгдэхээр хохи­рол учруулж уу үгүй юу гэдгийг шалгаж, тогтоох  ёстой.  Нотлогд­сон тохиолдолд хорьж болно. Гэх­дээ осол дандаа санамсар, бол­гоомж­­гүйгээс үүдсэн байдаг учраас эрүүгийн гэмт хэрэгтнүүдээс өөр шүү дээ. Тиймээс гэмт этгээдийн бичиг баримт бүрэн, ар гэрээс нь батлан даалтад авах боломжтой гэж үзвэл гадуур байцаадаг. Энэ ут­­гаараа уг этгээд сул явж байгаа хэ­рэг л дээ. Нөгөөтэйгүүр, гэмт этгээд гадуур байцаагдах нь  хохи­рогчийн хувьд бол  ашигтай. Учир нь тэр гэмт этгээдийг түр саатуулах, урьдчилан хориход хийлээ гээд хэрэг явдал хурдан шийдэгдэхгүй, улам л сунжирдаг талтай.  Харин ч сул чөлөөтэй байлгаснаар хохир­­лоо хурдан барагдуулах боломж бүрдэнэ  шүү дээ.

-Тэгвэл энэ хэрэгт ямар ч хамааралгүй Баянзүрх дүүргийн  замын цагдаа нар ирээд ма­шиных нь урд хойд дугаарыг   аваад явчихсан гэх юм. Хэргийн газрын эд мөрийн баримтад хамаагүй гар хүрч, авч явж бол­­дог юм уу.  Энэ нь цаад утгаараа хохирогч нарт танил тал, ар өв­рийн хаалга хэрэглэж болзош­гүй гэх хар төрүүлээд байна л даа?

-Тийм юм байхгүй ээ. Замын цаг­даагийн газрын хэрэг бүртгэх хэлтсийн ажилтан, цагдаагийн хошууч н.Мэндбаяр хэрэг бүрт­гэл­тийн ажиллагааг дуусгасны  дараа хэргийн газар  өөрийн биеэр очиж машиных нь дугаарыг авсан байна лээ. Энэ бол байх ёстой зүйл. Мөн  ослын газрыг хамгаа­луулах зорил­гоор ойрхон байсан Баянзүрх дүүр­гийн эргүүлийн цагдаа нарыг да­гуулж очсон бай­сан. Хэрвээ бид яаралтай арга хэмжээ авч дугаарыг нь хураахгүй бол гэмт этгээд  өөрөө хэргээ нуун дарагдуулах гэсэн зорилгоор ма­ши­­ныхаа дугаарыг авч болзошгүй юм.

-Ослыг үйлдсэн  жолооч Д. Очирбат, машины жинхэнэ эзэн Баянжаргал  хоёр биенээ таних­гүй гэж анхны мэдүүлгийг өгсөн байх юм. Баянжаргал гэдэг за­луу бүр машинаа төлүүлж ав­маар байна гэж ярьсан байна лээ. Энэ ямар учиртай юм бол. Бус­дад жолоогоо  шилжүүлсэн хэр­гээр машины эзэнд ч бас хариуц­лага тооцно биз дээ?

-Энэ бол хэргээс мултрах гэсэн гэмт этгээдүүдийн хуйвалдаан. Хэзээ ч  танихгүй хүнд ма­шинаа өгч явуулахгүй биз дээ. Хулгайд алдлаа гэж бодоход цаг­даагийн байгууллагад хандсан дуудлага байх учиртай. Энэ бүх­нийг хэрэг бүртгэгч л байцаалт авж илрүүлнэ дээ. Жолоо шилжүүлэх ту­­хайд  машины эзэн жолоочид сог­­туу байхад нь шилжүүлж үү, эс­вэл эрүүл байхад нь өгөв үү, гэмт эт­­гээд дараа нь архи уусан байна уу гээд олон зүйлүүдээс шалт­гаална.

-Аль хоёр жилийн өмнөөс барьж  эхэлсэн гүүр одоо  болтол дуусаагүй, түүгээр зогсохгүй, ямар ч анхааруулах хаалт, тэм­дэг тавиагүйгээс осол гаргахад  хүр­гэсэн “Хурдны зам” компани энэ хэрэгт хариуцлага хүлээх байх даа?

-Тэр мэдээж. Үнэхээр дуусгаа­гүй байсан гүүрнийхээ хоёр талд машин гарахааргүй хаалт, эсвэл гарч болохгүй гэсэн тэмдэг тавиагүй л бол энэ байгууллага заавал хариуцлага хүлээх ёстой.

-Хохирогчдын хувьд одоо хамгийн түрүүнд ямар арга хэм­жээг авбал зохих вэ?

-Юуны өмнө учирсан хохир­лынхоо хэмжээг харъяа дүүргийн­хээ үнэлгээний газраар үнэлүүлж тогтоолгоод, хэргийн эзнээр хохир­лоо барагдуулах нь зүйтэй.

    Эх сурвалж: Ардын эрх